آخماقلیق

بئینیمزدن قوپارماز
شوعورسوزلوق قوتارماز
آخماقلیق،ائششگ لیگی
یاغیش یویوب آپاماز

تالانماق

گؤیلوم چکیب تالانام
کوچه لرَه جالانام
 بیر قاری ائششگ ایله
شهر ایچینده دولانام

کیسه بوکس

کاسیب آدام بنده دیر
اؤلوب آمما زنده دیر
تانرینین درگاهیندا
کیسه بوکس حُکمونده دیر

فضولی

چندی پیش یکی از مدرّسان  مدرسه تلویزیونی موقع تدریس درس علوم و فنون ادبی در معرّفی حکیم ملامحمّد فضولی شاعر پرآوازه قرن دهم، برای راحت الحلقوم کردن مطلب رو به دانش آموزانی که در زیر لحاف خرّ و پف می کردند با خوشمزگی و لبخندی ملیح  فرمودند :« بچّه های گلم می دونید چرا اسم این شاعر رو فضولی گذاشتند ؟ برای اینکه ایشان فضول اشعار صائب تبریزی بودند. یعنی صائب تبریزی هر چه به زبان فارسی گفته جناب فضولی ، فضولی کرده و اشعار این شاعر بزرگ را به زبان ترکی برگردانده است

(توضیح واضحات : همانگونه که می دانیم ملا محمّد فضولی متوفی 963 ه. ق و صائب تبریزی متولّد سال 1000 ه. ق  است .یعنی صائب تبریزی حدود 37 سال  بعد از ملا محمّد فضولی به دنیا آمده است) .

با دیدن این ویدئو، در راستای عقب نماندن از قافله و ادای دین ملّی در آموزش دادن به  جوانان و نوجوانان پُر شور و حال و در حال خرّ و پَف  این مرز و بوم پر گهر، اینجانب تصمیم گرفتم طی ّ تحقیقات مفصّل  بعضی از شاعران ایران زمین را با ذکر اسم شعری و دلایل انتخاب آن به دانش آموزان عزیز معرّفی کنم.

"سوزنی سمرقندی": 
شاعر معروف قرن ششم  و هجاگو. چون این شاعر تنها آمپول زن شهر و محلّه خودشان یعنی سمرقند بوده، بدین لقب نامیده شده.

"نظامی گنجه ای": 
شاعر قرن ششم و اهل گنجه. چون شغل ایشان آموزش نظامی دادن به سربازان شهر گنجه و ولایات آن بوده ، به همین سبب به نامِ نامیِ نظامی ملّقب شده است .

"خروس لاری" : 
اسم مستعار مرحوم ابوالقاسم حالت به دلیل افتادن بی مورد و فراوان به دنبال مرغ های محلّه به این اسم ملقّب شده

"سایه": 
نام شعری هوشنگ ابتهاج شاعر غزلسرای معاصر . به دلیل این که  ایشان همیشه در سایه زندگی کرده و در زیر سایه درختان شعر می سروده اند این اسم شعری را برای خودشان برگزیده اند.

"الف. بامداد" :
 تخلّص احمد شاملو شاعر و پژوهشگر نامی معاصر . چون ایشان سحر خیز بوده و به خوردن کره بامداد ( نوعی کره  خوشمزه) علاقه زیادی داشته این نام شعری خود را بامداد برگزیده اند .

"مُلّای روم": 
لقب مولانا جلال الدین بلخی به دلیل روضه خوانی در مساجد رومیان و فعّالیت های حوزوی و برون مرزی این عارف نامی و جان بر کف در بلاد کفر.

"خاموش": 
اسم شعری و تخلّص مولانا جلال الدّین بلخی به دلیل این که تلفن همراه ایشان همیشه خاموش بوده و چراغ خاموش به دیدار شمس تبریزی و معشوقه خود می شتافته است .

"سیف باخرزی": 
شاعر مشهور قرن هفتم . در داستان ها آمده باخرزی علاقه بسیار زیادی به تنهایی و زیستن  با الاغ ها داشته و از آدم ابوالبشر همیشه  گریزان بوده و به همین علّت باخرزی ( یعنی با خر زندگی کننده )  نامیده شده است.
شاعری در همین رابطه به ایشان گفته :

ای خردمند سیف باخرزی
بالله ار تو به ارزنی ارزی
کی تو با آدمی توانی زیست
چون تو را گفته اند با خر زی

"وحشی بافقی" : 
شاعر نامدار قرن دهم . به دلیل وحشی بازی در رانندگی و  ویراژ دادنهای پیاپی در خیابان ها و بیابانهای بافق ( شهری از توابع یزد ) به این لقب نامیده شده است .

"اهلی شیرازی": 
ادیب و شاعر پر آوازه قرن دهم . به دلیل علاقه زیاد به نگهداری از حیوانات اهلی و عضویت در انجمن حمایت از حیوانات به اهلی شیرازی معروف شده است .

یاغیش

قورو دور داغ ای یاغیش
سوسوز دور باغ ای یاغیش
دؤرد طرَفدَن اود یاغیر
بیر داملا یاغ ای یاغیش